Dt. Gökhan Öztürk 2022-03-29
Gömülü Diş Nedir?
Dişlerin ağız içersine erişme zamanı yani sürme zamanı dediğimiz süreçlerin sona ermeyerek dişlerin çene kemiği içerisinde tamamının veya büyük bir bölümünün kalmış olmasına gömülü diş denir. Gömülü dişler ya tamamen çene kemiği içerisinde olup kemik retansiyonlu olabilir, ya bir kısmı çene kemiği bir kısmı diş eti içinde olup kemik-mukoza retansiyonlu, ya da kemik engeli bulunmadan sadece mukoza retansiyonlu gibi isimler alabilirler.
Hangi Dişler Gömülü Kalabilir?
Günümüzde yaşam tarzı ve Fast-food benzeri yumuşak gıda tüketiminin artması nedeniyle gömülü kalma sıklığı en yüksek olan dişler yirmi yaş dişleridir. Yirmi yaş dişlerini köpek dişleri izlemektedir. Ancak bu durum her bireyde bu şekilde olacağı anlamına gelmez. Ağız içerisindeki hemen her diş dişlenme sürecindeki değişim anomalileri veya gelişimsel etkenler nedeni ile gömülü kalmaya müsaittir. Yirmi yaş dişi çıkmış olup farklı dişleri gömülü kalmış olan hastalarla sık karşılaşmaktayız.
Gömülü Dişlerin Her Zaman Çekilmesi Gerekir Mi?
Gömülü dişlerin her zaman çekilmesi gerekmeyebilir. Her hangi bir patoloji oluşturmayan diğer dişlere ve çeneye zarar vermeyen ve her hangi bir patoloji oluşturmadığı gibi alınması kalıcı sinir hasarı gibi komplikasyonlar oluşturabilecek dişler çene kemiği içerisinde bırakılabilir. Çekimi düşünülmeyen veya kişi tarafından gömülü olduğu belirlenen dişlerin belirli aralıklarla panoramik röntgenler alınarak takibinin yapılması gerekir.
Gömülü Dişlerin Hangi Durumlarda Çekilmemesi Gerekir?
Ortodonti süreçlerinde basit bir cerrahi müdahale ile buton takılıp ideal konumuna getirilebilecek dişlerin Ortodonti uzmanının görüşü alınmadan çekilmesi uygun değildir.
İmplant tedavisi mümkün olmayan hastalarda bazı durumlarda gömülü kalmış dişler tel tedavisi ile yukarı çekilerek kullanıma katılabilir veya kron köprü dayanağı olarak değerlendirilebilecek gömülü dişlerin çekilmesi uygun değildir.
Gömülü Dişlerin Hangi Durumlarda Çekilmesi Gerekir?
- Diş çürüğü: Diş sürmesi esnasında dişeti ve diş arasına bakterilerin çoğalmasına ve gıda artıklarının yerleşimine çok uygun ortam oluşmaktadır. Bu durumda gömülü dişte normal ağrı şeklinde veya zonklama ağrısı, apse oluşumu gerçekleşebilir. Bu sorunlar oluşunca veya sorunlar oluşmadan daha erken süreçlerde gömülü dişlerin çekimi yapılabilir.
- Diş teli (Ortodonti) süreçlerinde: Dişlerinde çapraşıklığı olan bireylerin çapraşıklık sebepleri gömülü bir yirmi yaş dişinden kaynaklanabilir ya da Ortodonti tedavisinden sonra yirmi yaş dişinin oluşturacağı baskı ile yeniden çapraşıklık oluşabilir. Bu durumlarda gömülü dişlerin alınması gerekir.
- Diş eti apsesi(perikoronit): Özellikle bir kısmı ağız içine ulaşan gömülü dişler de görülen bu durumda bakteriler diş ve dişeti arasına yerleşerek hızlı bir şekilde ürerler.Ve diş etine yayılırlar. Bu durumlarda ağrı şişlik ağızda iltihabik tat ve iltihaplı akıntı gibi sorunlar oluşabilir. Perikoronitle gelen hastaların ortak özelliği enfekte bölgenin temizliğini tam yapmıyor olmalarıdır.
- Yan dişlere-dokulara baskı: Dişler sürme esnasında yan dişlere basınç oluşturabilir onların köklerini eritebilir ve dişleri sıkıştırabilir. Bu tür durumlar karşımıza ağrı olarak çıkabilir. Bu sıkıntılarda gömülü dişlerin çekilmesi gerekir.
- Protetik nedenler: Dişlerine protez tedavisi yaptıran bireylerin kaplama dişlerini uzun yıllar kullanma isteğini engelleyebilecek bir gömülü dişin önceden çekilmesinde fayda vardır.
- Çene kemiği hasarları: Gömülü dişler bazı durumlarda çevresindeki dokuda kist oluşturabilir. Oluşan kistlerin boyutları büyüdükçe kemikte boşluklar ve çene kemiği kırıkları oluşturabilir. Bu tür durumları engellemek için gömülü dişlerin alınması faydalıdır.